Η θεραπευτική άσκηση αποτελεί αντικείμενο διαμάχης ανάμεσα στους νόμιμους επαγγελματίες της άσκησης και της φυσικοθεραπείας απο το 2006. Η όλη διαφωνία φαίνεται να ξεκίνησε όταν σχετικό ΦΕΚ 219/2006 ανέφερε μεταξύ άλλων ότι, νόμιμοι επαγγελματίες της άσκησης μπορούν να παρέχουν υπηρεσίες θεραπευτικής άσκησης. Μετά απο έντονη αντίδραση του συλλόγου του ΠΣΦ Ν.Π.Δ.Δ, η σχετική πρόταση αφαιρέθηκε. Εκ τότε η σχέση ανάμεσα σε επιστημόνες της άσκησης και της φυσικοθεραπείας παραμένει τεταμένη.
Θεραπευτική άσκηση;
Ο όρος θεραπευτική άσκηση προϋποθέτει την ύπαρξη μη θεραπευτικής άσκησης. Σε αυτό το σημείο πρέπει να διευκρινίσουμε ότι οι όροι, αθλητισμός –σπορ – sport δεν πρέπει να συγχέονται με τον όρο της σωματικής άσκησης.
Για ποιό λόγο;
Ο αθλητισμός στις περισσότερες περιπτώσεις, επικεντρώνεται σε ένα αποτέλεσμα έξω από το σώμα, όπως η επικράτηση έναντι του συναθλητή, μιάς άλλης ομάδας ή η υπέρβαση μια προηγούμενης επίδοσης. Αντιθέτως η σωματική άσκηση επικεντρώνεται σε ένα θετικό αποτέλεσμα μέσα στο σώμα.
Τρανό παράδειγμα αποτελεί η ύπαρξη του όρου Sports Medicine. Του κλάδου της ιατρικής που προσπαθεί να ”μαζέψει τα σπασμένα” του ερασιτεχνικού και επαγγελματικού αθλητισμού.
Πρακτική αξία του όρου θεραπευτική άσκηση
Φυσικοθεραπευτές
Η αξιοποίηση του ”εργαλείου” της θεραπευτικής άσκησης μπορεί να κάνει πιο ομαλή την μετάβαση του ασθενούς απο την οξεία φάση του προβλήματος που τον περιορίζει κινητικά, στην ανάκτηση της καθημερινής – απαραίτητης σωματικής δραστηριότητας.
Επιστήμονες της άσκησης
Θα αναπτύξω τον συλλογισμό μου με δεδομένο ότι αναφερόμαστε σε επιστήμονες της άσκησης με θεωρητική και πρακτική ειδίκευση στο αντικείμενο της σωματική άσκησης με αντιστάσεις.
Σε αυτή την περίπτωση, ο επιστήμονας της άσκησης, πρακτικά, δεν έχει ανάγκη να χρησιμοποιήσει τον όρο θεραπευτική άσκηση. Το μόνο που χρειάζεται, είναι να κάνει σωστά την δουλειά του. Δηλαδή να δημιουργήσει και να εφαρμόσει σωστά ένα πρόγραμμα σωματικής άσκησης με αντιστάσεις που να σέβεται τις ανατομικές και κινητικές ιδιαιτερότητες του εκάστοτε ασκούμενου.
Σημεία Τριβής
Εμπορική αξία του όρου θεραπευτική άσκηση
Εδώ τα πράγματα περιπλέκονται. Με δεδομένο ότι σχεδόν κανένας επαγγελματίας δεν θεωρεί την εργασία του χόμπι, η επίτευξη της αποκλειστικής χρήσης του εμπορικού όρου θεραπευτική άσκηση φαίνεται δελεαστική και πολλά υποσχόμενη.
Φυσικοθεραπευτές
Με την επίτευξη της αποκλειστικής χρήσης του όρου θεραπευτική άσκηση, εν δυνάμει μπορούν:
- Να αυξήσουν την αξία (value) και αποτελεσματικότητα της υπηρεσίας τους.
- Να αυξήσουν των αριθμό υπηρεσιών που διαθέτουν καθυστερώντας ή και αναστέλλοντας την απώλεια πελατών προς τους χώρους άσκησης. Δηλαδή, μερικές φορές να παρέχουν και υπηρεσίες γυμναστηρίου αξιοποιώντας των φόβο των ασθενών τους για σωματική άσκηση σε εξωθεραπευτικό περιβάλλον.
Επιστήμονες της άσκησης
Αξιοποιώντας εμπορικά τον όρο θεραπευτική άσκηση, εν δυνάμει θα μπορούσαν:
- Να μειώσουν την απώλεια συνεδριών σε υπάρχοντες πελάτες, καθυστερώντας ή αποφεύγοντας την παραπομπή τους σε ένα φυσικοθεραπευτή ή γιατρό. Δηλαδή, ”Να σε κάψω Γιάννη να σε αλείψω λάδι”.
- Να προσελκύσουν πελάτες που αντιμετωπίζουν προβλήματα με περιορισμένη επιρροή στην λειτουργική τους απόδοση με δέλεαρ τις ανταγωνιστικές χρεώσεις και την εν δυνάμει αποτελεσματικότητα.
Μπέρδεψαν τους γυμναστές με τους φυσικοθεραπευτές
Τίτλος άρθρου απο την εφημερίδα Το Βήμα στις 25.11.2008.
Καταρχάς να διευκρινίσω ότι δεν βρίσκω τίποτα το μεμπτό στον εμπλουτισμό της θεραπευτικής διαδικασίας με σωματική άσκηση. Αντιθέτως, θεωρώ απαραίτητο προσόν και προϋπόθεση, την ικανότητα δημιουργίας και εφαρμογής σωματικών ασκήσεων με αντιστάσεις, απο τους επιστήμονες της φυσικοθεραπείας. Προσωπικά, διακρίνω ότι, τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες της φυσικοθεραπείας έχουν αρχίσει να δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην καλλιέργεια και ενσωμάτωση της σωματικής άσκησης για την εξυπηρέτηση του θεραπευτικού έργου και το συμφέρων των ασθενών τους.
Παράλληλα όμως, κρίνω σκόπιμη την καλλιέργεια και του ανάλογου μέτρου, όσον αφορά την εμπορική διαχείριση του όρου σωματική άσκηση και της σωματικής άσκησης γενικότερα.
Επιστήμονες τις άσκησης
Αποδεχόμενος τον όρο επιστήμονας της άσκησης και απορρίπτοντας τον όρο θεραπευτική άσκηση, κατανοώ πλήρως την φυσική παρόρμηση των αποφοίτων ΣΕΦΑΑ -ΤΕΦΑΑ, για συμμετοχή στο θεραπευτικό έργο, στον βαθμό και την χρονική στιγμή που ενδεχομένως, τους αναλογεί.
Προηγουμένως όμως, θα πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε ορισμένα θέματα.
- Την ονομασία του πανεπιστημιακού ιδρύματος απο το οποίο αποφοιτούμε. Κρίνω την ύπαρξη ασυμβίβαστου ανάμεσα την ονομασία, Σχολή – Τμήμα Επιστημών Φυσικής Αγωγής Και Αθλητισμού και τον ρόλο που επιθυμούμε ή επιδιώκουμε να διαδραματίσουμε.
- Τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων ΤΕΦΑΑ – ΣΕΦΑΑ. Δεν γίνεται όλοι οι απόφοιτοι να έχουν πρόσβαση στα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα ανεξάρτητα από την τελική διαμόρφωση του προγράμματος σπουδών και της ειδικότητας που παρακολούθησαν. Για παράδειγμα, γνωρίζετε πολλούς ιατρούς με ειδικότητα στην καρδιοχειρουργική να σχετίζονται με την οφθαλμοχειρουργική; Με τον ίδιο τρόπο δεν μπορεί ο απόφοιτος ΤΕΦΑΑ με ειδικότητα και επαγγελματική εμπειρία στην πετοσφαίριση ή το θαλάσσιο σκι, να απαιτεί, την κατοχύρωση του επαγγελματικού δικαιώματος για παροχή υπηρεσιών σωματικής άσκησης σε ασθενής.
- Το πρόγραμμα σπουδών των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων απο τα οποία αποφοιτούμε. Παρατηρώντας κανείς την δομή του βασικού προγράμματος σπουδών, δεν μπορεί παρά να προβληματιστεί. Τι θέλω να πω και τι θέλω να δείτε: 27 βασικά μαθήματα εκ των οποίων: 10 μαθήματα είναι αφιερωμένα σε ατομικά και ομαδικά αθλήματα. Προσθέτοντας στα παραπάνω την Αθλητική Ψυχολογία, την Οργάνωση και Διοίκηση στον Αθλητισμό, Αθλητική Κοινωνιολογία, Χορολογία με έμφαση στον Ελληνικό Παραδοσιακό Χορό, Ιστορία Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού μας απομένουν 12 μαθήματα που μπορούμε να τα συνδέσουμε με τον ρόλο της άσκησης ως ”φάρμακο”, ”θεραπεία”….
Μέχρι την διευθέτηση των παραπάνω θεμάτων, θεωρώ σκόπιμη και απολύτως λογική, την απαγόρευση της επαγγελματικής αξιοποήσης του εμπορικού όρου ”Θεραπευτική Άσκηση”, γενικώς και αορίστως απο τους απόφοιτους ΤΕΦΑΑ -ΣΕΦΑΑ.
